MÉNDEZ FERRÍN, X. L. / PULIDO, SONIA (Ilustración)
Elipsis y otras sombras fue concebido en la colonia penitenciaria de El Dueso, Cantabria, después de la detención, juicio y encarcelamiento de X. L. Méndez Ferrín en 1969 por escribir lo que la dictadura franquista consideró propaganda ilegal. Cinco años después, y pese a la supuesta fragilidad del régimen, la colección de relatos que conforman este libro no se libraron ni de la mirada torva ni de las gruesas cruces de lápiz rojo del censor. Hasta una década más tarde no se pudo publicar la edición completa de Elipsis, ocho relatos circunscritos por un prólogo (Impunidad) y un epílogo (Dictadura de las cosas): mientras el primero narra la genealogía del odio fascista, el último proyecta, con perspicaz ironía, la sorda y presente confrontación entre hiperconsumismo y socialismo. Los otros seis trazan, con una prosa poderosa, consistente y exquisita, fragmentos de realidades alternativas, de luchas clandestinas, de venganza, represión y memoria, ucronías derivadas de una realidad asfixiada por la opresión y sostenida por una obstinada rebeldía. Así, X. L. Méndez Ferrín crea un universo propio, un género, el de
X. L. Méndez Ferrín (Ourense, 1938) é unha figura cimeira da cultura galega contemporánea. O seu labor abrangue os ámbitos da narrativa, da crítica, da investigación, do pensamento e da acción política e social. Doutor en Filoloxía, obtivo premios como Celanova Casa dos Poetas (1985), Premio Trasalba (2001), Premio Irmandade do Libro ao Autor do Ano 2004 e Premio Nacional de Literatura (2008). A súa obra narrativa iniciouse hai cincuenta anos con Percival e outras historias (1958), e desde aquela publicou títulos tan emblemáticos como O crepúsculo e as formigas (1961), Arrabaldo do norte (1964), Retorno a Tagen Ata (1971), Elipsis e outras sombras (1974), Antón e os inocentes (1976), Crónica de nós (1980), Amor de Artur (1982), Bretaña, Esmeraldina (1987, 2007, Premio da Crítica Galicia), Arraianos (1991, Premio da Crítica Galicia, Premio da Crítica Española e Premio Losada Diéguez), ou No ventre do silencio (1999, Premio Eixo Atlántico, Premio da Crítica Española). A súa produción poética está composta por títulos como Voce na néboa (1957), Antoloxía Popular (1972), Sirventés pola destrucción de Occitania (1975), Con pólvora e magnolias (1977, Premio da Crítica), Poesía enteira de Heriberto Bens (1980); O fin dun canto (1982), Erótica (1992), Estirpe (1994, Premio Losada Diéguez), O outro (2002), Era na selva de Esm (2004) e Contra Maquieiro (2005). Para o público xuvenil publicou Arnoia, Arnoia (1986), que foi incluída na Lista de Honra do IBBY en 1988. É autor, ademais, do Consultorio dos nomes e dos apelidos galegos (2007) e dos ensaios Cancioneiro de Pero Meogo (1966) e De Pondal a Novoneyra (1984).