ATXAGA, BERNARDO / BASHKIN SHEHU
Hona zein den tragedia shakespearetar eta komedia txe-khovtar baten arteko alde nagusia: Shakespeareren tragedia baten amaieran agertokia gorpuz betea dagoela, pertsonaia hilez, eta beharbada justizia nagusitu da, beharbada. Txekhoven antzezlan baten bukaeran, jende guztia desilusionatua dago, guztiz joa, atsekabetua, adoregabetua; baina bizirik. Eta nik bizitza osoan sinetsi izan dut borroka egin behar genukeela, ez gatazka baten amaiera zoriontsu bat izateko gatazken amaiera zoriontsuetan ez dut nik sinesten, soluzio txekhovtar bat izateko baizik.
Dallimi kryesor ndërmjet një tragjedie shekspiriane dhe një komedie çehoviane është se në mbyllje të një tragjedie të Shekspirit skena është e mbuluar me kufoma dhe se drejtësia ndoshta do të ngadhënjejë ndoshta. Në mbarim të një drame të çehovit, të gjithë janë të trishtuar, zemërthyer, të zhgënjyer, të dërrmuar, por të gjallë. Dhe unë tërë jetën kam besuar që duhet të luftojmë jo për një përfundim të lumtur të një konflikti nuk besoj në përfundimet e lumtura të konflikteve, po për një zgjidhje çehoviane.
La principal diferencia entre una tragedia de Shakespeare y una comedia de Chejov es que al finalizar una tragedia de Shakespeare el escenario está cubierto de cadáveres y quizás solo quizás se haya impuesto la justicia. Al término de una comedia de Chejov, todo el mundo está decepcionado, afligido, derrotado o desencantado, pero vivo. Y toda mi vida he pensado que deberíamos luchar no por un final feliz del conflicto nunca he creído en los finales felices de los conflictos, sino por una solución chejoviana.Amos Oz
